Πρόδρομα φαινόμενα ή συγκυριακά σύνδρομα; Στροφή προς την πλευρά της «άλλης» αλήθειας ή αντισυστημικά απωθημένα που βρίσκουν διέξοδο ξεφυλλίζοντας ένα απ' τα πλέον «πυκνά», θεωρητικά έργα που έχουν γραφτεί ποτέ για τις οικονομικές ιδέες; Μήπως άραγε είναι κι αυτό μια καλή ευκαιρία να “φύγει” το απούλητο στοκ;
Μπορεί τα ερωτήματα να είναι ρητορικά, όμως το ανανεωμένο ενδιαφέρον του κόσμου για το κατ' εξοχήν εργαλείο ανάλυσης της καπιταλιστικής τάξης πραγμάτων -και παράλληλα ενός «μνημείου» αναφοράς της ανθρώπινης διανόησης- “Το Κεφάλαιο” του Καρλ Μαρξ, δεν δείχνει να είναι επίπλαστο ή προσχηματικό (αν και δεν αποκλείεται να είναι συγκυριακό).
Φυσικά, το ασταθές οικονομικό στάτους όλης την ανεπτυγμένης καπιταλιστικής σφαίρας, της πατρίδας του Μαρξ συμπεριλαμβανομένης, της Γερμανίας, «επικαιροποιεί» το όραμα της νέας (κυρίως) γενιάς για μία διαφορετική θεώρηση των πραγμάτων. Μία θεώρηση με σημείο εκκίνησης στη διαμετρικά αντίθετη πλευρά των «διδαχών» της κυρίαρχης κουλτούρας και του προσανατολισμένου στην ηγεμονική αντίληψη της ελεύθερης αγοράς, κατεστημένου συστήματος εκπαίδευσης. (Αν και για πολλούς αυτή η προσέγγιση έπαψε να είναι ιστορικά πρωτότυπη).
Η παγκόσμια οικονομική κρίση, λοιπόν, αναζωπύρωσε το αναγνωστικό ενδιαφέρον για το, αντιπροσωπευτικότερο όλων, έργο του Καρλ Μαρξ που εκδόθηκε πριν από 140 χρόνια. Οι πωλήσεις του «Κεφαλαίου» στη Γερμανία εκτοξεύτηκαν στα ύψη την περασμένη χρονιά. Δράττοντας την ευκαιρία, μία Γερμανίδα εκδότρια αποφάσισε τώρα να διαθέσει το βιβλίο και σε ηχητική μορφή!
Η ύφεση δεν εξαίρεσε από το κιτάπι της ούτε τη μεγαλύτερη και πλέον προηγμένη τεχνολογικά, οικονομία της Ευρώπης. Ήρθε, δηλαδή, η σειρά των Γερμανών να εκπέσουν του καπιταλιστικού παραδείσου και ν' αναζητήσουν παρηγοριά από κάπου; Και το κάνουν αυτό μέσα από τις σελίδες του Das Kapital; Μπορεί...
Πάντως, μεσούσης της οικονομικής κρίσης, πουλήθηκαν στη Γερμανία το περασμένο φθινόπωρο περίπου 4.500 αντίτυπα του «Κεφαλαίου». Να σκεφτεί κανείς ότι καθ' όλη τη διάρκεια του 2005 το κλασικό έργο του Μαρξ είχε πουλήσει όλα κι όλα 750 αντίτυπα!
«Πιθανόν αυτή τη στιγμή, ο Μαρξ είναι ο πιο πολυδιαβασμένος από τους κλασικούς της σοσιαλιστικής θεωρίας σε παγκόσμια κλίμακα» δηλώνει στην "Ντόιτσε Βέλε" ο Χάινζ Μπούντε, πανεπιστημιακός καθηγητής κοινωνιολογίας από το Αμβούργο.
Μαρξ σε CD...
Η «αναγέννηση» του αναγνωστικού ενδιαφέροντος για το μαρξιστικό «Κεφάλαιο» φυσικά και δεν περνά απαρατήρητη από την εκδοτική βιομηχανία. Αντιθέτως μάλιστα, δείχνει να είναι μία πρώτης τάξης ευκαιρία για την ίδια να διευρύνει τη βάση του (δυνητικού) αγοραστικού κοινού της μέσω της διάθεσης του μαρξιστικού έργου και σε μη έντυπη μορφή. «Νεωτερισμός» που προφανώς στοχεύει στο να κάνει προσιτό τον θεωρητικό Μαρξ σε ένα πιο μαζικό και λιγότερο εξειδικευμένο αναγνωστικό κοινό.
Ένας πρώτος περιεκτικός τόμος του «Κεφαλαίου» σε έξι audio CDs με περισσότερες από έξι ώρες αποσπασμάτων του κλασικού έργου κυκλοφορεί ήδη στη γερμανική αγορά. Το πρωτότυπο «εκδοτικό» εγχείρημα ήταν ιδέα της εκδότριας Μαργκίτ Όστερβαλντ, που ομολογεί ότι η προσπάθειά της να κάνει οικείο στο πλατύ κοινό το κορυφαίο μαρξιστικό έργο, παρακινήθηκε από την παγκόσμια οικονομική κρίση!
«Όλοι σήμερα μιλούν για τον Μαρξ, από τις οικονομικές εφημερίδες ώς τις φιλικές παρέες" λέει η 65χρονη Γερμανίδα και παραδέχεται ότι η ίδια δεν διάβασε ποτέ το «Κεφάλαιο», παρ' ότι προέρχεται από τη γενιά του Μάη του '68.
Στο Βερολίνο, ο Γκιέρν Σούετραμπφ, υπεύθυνος του εκδοτικού οίκου Karl-Dietz που τυπώνει και διαθέτει τα κλασικά έργα του Μαρξ, πιστεύει ότι η θεαματική αύξηση των πωλήσεων του «Κεφαλαίου», τροφοδοτείται κυρίως από αναγνώστες νεαρής ηλικίας. Το ανανεωμένο ενδιαφέρον του κοινού για τα μαρξιστικά έργα έχει οδηγήσει στη δημιουργία φόρουμ αναγνωστών σε πολλές πόλεις της Γερμανίας. Εκεί οι μαρξιστικές ιδέες τίθενται επί τάπητος και αναλύονται μεταξύ των μελών τους. Πολλά ανάλογα φόρουμ έχουν ανοίξει επίσης στο Ίντερνετ.
«Έχουμε να κάνουμε με μία εντελώς διαφορετική γενιά σήμερα», λέει ο Σούετραμπφ και εξηγεί -μάλλον απλοϊκά: «Στην προσπάθειά τους να δώσουν απαντήσεις στα προβλήματα που δημιούργησαν οι προηγούμενες γενιές, αυτοί οι 'αφυπνισμένοι' και απογοητευμένοι νέοι στράφηκαν στο διάβασμα». Αν και από μόνο του αυτό δεν λέει πολλά, οπωσδήποτε είναι μία ελπίδα... Θα 'χει άραγε συνέχεια;
ΣΤΗ ΦΩΤΟ: Το αντίτυπο της δεύτερης έκδοσης του "Κεφαλαίου" που ο Καρλ Μαρξ δώρισε στον συνονόματό του Κάρολο Δαρβίνο, τον Οκτώβριο του 1873. "Ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνατε (...) Αν και οι μελέτες μας είναι τόσο διαφορετικές, πιστεύω ότι και οι δύο ειλικρινά επιθυμούμε την διεύρυνση της γνώσης, που μακροπρόθεσμα είναι βέβαιο ότι θα προσδώσει ευτυχία στην ανθρωπότητα", έγραψε στην ευχαριστήρια επιστολή του ο Δαρβίνος. Ο Μάρξ ήταν ένθερμος οπαδός της θεωρίας του Άγγλου φυσιοδίφη για την εξέλιξη των ειδών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γράψτε ελεύθερα την άποψή σας!