Διακόσιοι μουσικοί που μεγάλωσαν σε μια φτωχογειτονιά του Καράκας και σήμερα παίζουν τον Μπετόβεν στα δάχτυλα
Του Δημήτρη Δουλγερίδη
Το «αίμα της μουσικής». Αυτό ζητάει από τους μουσικούς του πριν αρχίσουν μαζί τις πρόβες. «Το πιο σημαντικό για μένα είναι όχι να εκτελούν, αλλά να αισθάνονται». Ο Γκουστάβο Ντουνταμέλ είναι ένας ροκ πρίγκιπας στο βασίλειο της κλασικής παρτιτούρας. Οι κατά καιρούς δηλώσεις του για την τέχνη γίνονται τίτλοι στα μεγαλύτερα πολιτιστικά περιοδικά του πλανήτη, το πρόσωπό του πρόλαβε να γίνει στένσιλ στους «Los Αngeles Τimes» και οι βετεράνοι ομότεχνοί τουόπως ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμήδη μιλούν για ένα ταλέντο που έχει κερδίσει την εύνοιά τους. Ευτυχώς για τον ίδιο, ο Ντουνταμέλ πιστεύει στην εξίσωση «1% έμπνευση και 99% ιδρώτας», που πρώτος διατύπωσε ο Τόμας Εντισον όταν έπρεπε να καθορίσει τι εστί ταλέντο. Ο 29χρονος σγουρομάλλης ασφαλώς είναι σταρ, όμως αντιστέκεται στον εθισμό που μπορεί να δημιουργήσει το σταριλίκι. Απολαμβάνει το μεγάλο γκελ προς το κοινό και παράλληλα εργάζεται με την προσήλωση ενός συνειδητοποιημένου επαγγελματία. Οι πολιτιστικοί συντάκτες στο Καράκας γράφουν ότι έχει φωτογραφική μνήμη και μαθαίνει πανεύκολα τις νέες παρτιτούρες. Ξέρει πότε πρέπει να κεραυνοβολήσει το ακροατήριο με ένα pianissimo και πότε με μια απρόσμενη κλιμάκωση. Η προσωπική του μυθολογία αρχίζει στην ηλικία των 10 ετών, όταν το βιολί γίνεται ο ιδιωτικός του παράδεισος στην πόλη Μπαρκισιμέτο της Βενεζουέλας. Τηρουμένων των αναλογιών, η γενέτειρά του είναι η «Βιέννη της Λατινικής Αμερικής», όπου η μουσική παράδοση συναντάει πλέον τις απαραίτητες υποδομές.
Ορχήστρα με Σύστημα
Aγαπημένο παιδί των ΜΜΕ και των μεγάλων δισκογραφικών εταιρειών χωρίς αμφιβολία, στα 18 του καταλαμβάνει τη θέση του μουσικού διευθυντή στην Ορχήστρα Νέων «Σιμόν Μπολίβαρ». Μέχρι σήμερα αυτή παραμένει η πολυτιμότερη διάκριση στην εικοσάχρονη σταδιοδρομία του για λόγους πολύ συναισθηματικούς. Στο ημιεπαγγελματικό σύνολο με το όνομα του «Εθνικού απελευθερωτή» βρίσκουν ώς σήμερα μία θέση παιδιά και έφηβοι που είδαν τα όνειρά τους να χάνονται στις φτωχογειτονιές της Βενεζουέλας και αναζήτησαν κάποια στιγμή στη ζωή τους διέξοδο από τη βία. Ο Ντουνταμέλ έγινε ο θεός τους. Ενας παντοδύναμος Πίτερ Παν που δραπέτευσε από τον κόσμο των ενηλίκων και έχει περισσότερα κοινά με τα χαμίνια που διευθύνει.
Μέχρις ενός σημείου η δική του ιστορία είναι η ιστορία της Ορχήστρας Σιμόν Μπολίβαρ. Οπως και η «δίδυμή» της, η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων, ιδρύθηκαν το 1975 από τον συνθέτη- και οικονομολόγο- Χοσέ Αντόνιο Αμπρέου, για να γίνουν τελικά η «ραχοκοκαλιά» του πρωτότυπου συστήματος εκπαίδευσης «Εl Sistema». Η λογική που κινούσε τα νήματα ήταν πολύ απλή: ναι, η μουσική μπορεί να αλλάξει τη ζωή των ανήλικων muchachos, να καταπολεμήσει τη φτώχεια και την εγκληματικότητα, αρκεί κάποιος να αφήσει τη θεωρία και να περάσει στην πράξη. Αυτός ήταν ο Αμπρέου και τα 11 παιδιά με τα οποία άρχισε το πρόγραμμα μέσα σε ένα γκαράζ. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία: ένα δίκτυο με νεανικές ορχήστρες σε διάφορες πόλεις της Βενεζουέλας οδήγησε τελικά στο Εθνικό Σύστημα Παιδικών και Νεανικών Ορχηστρών. Οι αριθμοί σήμερα μιλούν από μόνοι τους: στο πέρασμα των χρόνων το Σύστημα υποδέχτηκε 260.000 νεαρούς πολίτες της Βενεζουέλας, οι οποίοι στελέχωσαν 120 νεανικές και 60 παιδικές ορχήστρες, καθώς και ένα μεγάλο δίκτυο χορωδιών. Τα φώτα έπεσαν μοιραία πάνω στην Ορχήστρα «Σιμόν Μπολίβαρ». Με 200 μουσικούς ηλικίας 12 έως 26 ετών έχει διακριθεί σε πολλές χώρες του εξωτερικού και ηχογραφεί πλέον με την Deutsche Grammophon. Τα νεαρά μέλη της δοκιμάζονται σε ένα πολύ απαιτητικό ρεπερτόριο και έρχονται σε επαφή με σημαντικούς σολίστ από τη Φιλαρμονική του Βερολίνου, την Ακαδημία Σιμπέλιους της Φινλανδίας και την Ακαδημία Μπαχ της Στουτγάρδης. Η επιτυχία της δεν άφησε ασυγκίνητους διάσημους αρχιμουσικούς, όπως ο βετεράνος Κλάουντιο Αμπάντο, που συνεργάστηκε κατά καιρούς μαζί της. «Ανακάλυψη» του τελευταίου αποτελεί άλλωστε και ο νεαρός Ντουνταμέλ.
Η εκτόξευση του τελευταίου στο διεθνές στερέωμα δεν άργησε. Το 2007, σε ηλικία 26 ετών, γίνεται ο νεώτερος διευθυντής στη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λος Αντζελες και με τον τρόπο του εξάγει τον πολιτιστικό ιδεαλισμό της Βενεζουέλας στις ΗΠΑ. Δύο χρόνια πριν από τον Ομπάμα κάνει πράξη το «Υes, we can» δουλεύοντας με μη προνομιούχα παιδιά στο πρόγραμμα ΥΟLΑ (Ορχήστρα Νέων Λος Αντζελες). «Φυσικά είναι υπέροχο ότι τα παιδιά έχουν το Ιντερνετ, την τηλεόραση και τα βιντεοπαιχνίδια, αλλά είναι εξίσου πολύ σημαντικό να μαθαίνουν για τον πολιτισμό και τις τέχνες, να απολαμβάνουν την ανάγνωση ενός βιβλίου, να δημιουργούν μνήμες και να μιλάνε σε φίλους...Πρέπει να έχουμε πίστη για ορισμένα πράγματα και να εργαζόμαστε για τους άλλους ανθρώπους και τις επόμενες γενιές. Είναι το μόνο που έχει πραγματικά σημασία» δήλωνε τότε σε συνέντευξή του στους «Τimes» του Λονδίνου.
Φανέλα των Lakers
Το παλαιό καθεστώς δεν θ΄ αργήσει με τη σειρά του να κλείσει το μάτι στον νεοφώτιστο πρίγκιπα. Η ελιτίστικης νοοτροπίας Φιλαρμονική της Βιέννης συναγωνίζεται πλέον τους ανήλικους muchachos ως προς τη συμπάθεια που δείχνει στο πρόσωπό του. Η Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης, από την άλλη, κατάργησε πρόσφατα μία άγραφη παράδοση, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται στους φιλοξενούμενους μαέστρους να χρησιμοποιούν την μπαγκέτα του Λέοναρντ Μπερνστάιν. Οταν ο Ντουνταμέλ καλείται να διευθύνει την πέμπτη συμφωνία του Μάλερ, ένα είδος προσωπικής υπογραφής για τον ίδιο, οι νεοϋορκέζοι ομότεχνοι θα κάνουν μια εξαίρεση. Θερμή υποδοχή περιμένει τον νεαρό μαέστρο και έξω από την αίθουσα συναυλιών. Καλωσορίζοντάς τον πριν από τρία χρόνια οι Los Αngeles Lakers τού είχαν χαρίσει μια μπλούζα της φημισμένης ομάδας μπάσκετ με το όνομά του επάνω της.
info
Η Ορχήστρα Νέων της Βενεζουέλας «Σιμόν Μπολίβαρ» εμφανίζεται στο Ηρώδειο στις 23 Ιουνίου (21.00) με έργα Μπετόβεν και Στραβίνσκι. Εισιτήρια: 15- 50 ευρώ (και φοιτητικό). Μία ημέρα πριν, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών θα γίνει παρουσίαση του παγκοσμίως γνωστού συστήματος μουσικής εκπαίδευσης «Εl Sistema» από τον εμπνευστή του Dr Jose Αntonio Αbreu, καθώς και συναυλίες μουσικής δωματίου από μέλη της Ορχήστρας Νέων «Σιμόν Μπολίβαρ». Είσοδοςελεύθερη (με δελτία προτεραιότητας).
ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
1981: Γεννιέται στις 26 Ιανουαρίου στο Μπαρκισιμέτο της Βενεζουέλας και στην ηλικία των 4 ετών ήθελε να γίνει μαέστρος.
1996: Γίνεται μουσικός διευθυντής της Ορχήστρας Δωματίου Αμαντέους.
1999: Αναλαμβάνει χρέη διευθυντή στην Ορχήστρα Νέων Σιμόν Μπολίβαρ.
2004: Προκαλεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον με το πρώτο βραβείο στον Διεθνή Διαγωνισμό Μουσικής Διεύθυνσης Gustav Μahler στο Μπάμπεργκ της Γερμανίας.
2005: Διευθύνει την Ρhilarmonia Οrchestra στο Λονδίνο και την Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ισραήλ, από τις πιο απαιτητικές παγκοσμίως.
Υπογράφει συμβόλαιο με την Deutsche Grammophon.
2006: Παντρεύεται την παιδική του φίλη, Ελοΐζα Ματούρεν, στο Καράκας. Η Ματούρεν έχει σπουδάσει κλασικό μπαλέτο και δημοσιογραφία. 2006: Τον Νοέμβριο εμφανίζεται στη Σκάλα του Μιλάνου με τον «Ντον Τζιοβάνι». 2007: Στις 10 Σεπτεμβρίου διευθύνει τη Φιλαρμονική της Βιέννης στο Φεστιβάλ της Λουκέρνης.
ΣΗΜΕΡΑ: Είναι ο βασικός μαέστρος της Συμφωνικής του Gothenburg της Σουηδίας και διευθυντής της Φιλαρμονικής του Λος Αντζελες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γράψτε ελεύθερα την άποψή σας!